LATEST
Έρευνα Ιδρύματος Vodafone για την ψηφιακή ευημερία νέων

Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας Skills Upload Junior του Ιδρύματος Vodafone για την ενίσχυση της ψηφιακής εκπαίδευσης, το Ίδρυμα, σε συνεργασία με τον Μη Κερδοσκοπικό Οργανισμό Save the Children, πραγματοποίησε έρευνα με σκοπό την χαρτογράφηση και την ολιστική κατανόηση της τρέχουσας κατάστασης της ψηφιακής ευημερίας των παιδιών σε όλη την Ευρώπη. Η έρευνα, με τίτλο «Click, Scroll, Connect and Balance» υπογραμμίζει την επιτακτική ανάγκη για συντονισμένες και τεκμηριωμένες πολιτικές και πρακτικές που θα διασφαλίζουν την ψηφιακή ευημερία όλων των παιδιών στην Ευρώπη, χωρίς αποκλεισμούς. Η έρευνα εξετάζει ολιστικά τα ζητήματα της ψηφιακής ευημερίας μέσα από συστηματική ανασκόπηση βιβλιογραφίας, σε συνδυασμό με συνεντεύξεις εμπειρογνωμόνων, αποτυπώνοντας τις πραγματικές εμπειρίες των παιδιών, ενώ διατυπώνει συγκεκριμένες προτάσεις προς δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς. Τα κύρια ευρήματα της έρευνας συνοψίζονται στα εξής:
Στρεσογόνοι παράγοντες που επηρεάζουν αρνητικά την ψυχική υγεία: Ο διαδικτυακός εκφοβισμός (cyberbullying), η παραπληροφόρηση, οι εθιστικοί μηχανισμοί σχεδιασμού και οι κοινωνικές συγκρίσεις, συμβάλλουν σε αυξημένα επίπεδα άγχους, κατάθλιψης και προβλημάτων συμπεριφοράς.
Προκλήσεις και κενά στην εκπαίδευση: Πολλά παιδιά στερούνται βασικών γνώσεων σε θέματα, όπως η προστασία προσωπικών δεδομένων και η παραπληροφόρηση, ενώ οι εκπαιδευτικοί δεν έχουν επαρκή επιμόρφωση και πρόσβαση σε εργαλεία.
Ευάλωτες ομάδες παιδιών εκτίθενται σε μεγαλύτερο κίνδυνο: Παιδιά από περιθωριοποιημένες ομάδες, όπως ΛΟΑΤΚΙ+ νέοι, παιδιά μειονοτήτων ή με νευροαναπτυξιακές αναπηρίες, αντιμετωπίζουν σε μεγάλο βαθμό αποκλεισμό και υψηλότερα ποσοστά διαδικτυακής παρενόχλησης.
Άνιση εφαρμογή του ρυθμιστικού πλαισίου: Η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει το πιο ολοκληρωμένο πλαίσιο διεθνώς για την προστασία των παιδιών από τους ψηφιακούς κινδύνους, βασιζόμενο στις νομοθεσίες GDPR και DSA. Ωστόσο, παραμένουν οι σημαντικές ανισότητες μεταξύ κρατών-μελών, τόσο στην επαλήθευση ηλικίας, όσο και στη διαχείριση περιεχομένου και την ψηφιακή παιδεία.
Αναδυόμενοι κίνδυνοι χωρίς ύπαρξη τωρινών εργαλείων αντιμετώπισης: Νέες απειλές όπως υλικό σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών παραγόμενο με τεχνητή νοημοσύνη, deepfakes και επιβλαβή αλγοριθμικά συστήματα στοχευμένων προτάσεων, ξεπερνούν τα υπάρχοντα ρυθμιστικά εργαλεία. Ο κανονισμός για την τεχνητή νοημοσύνη (AI Act) και ο κανονισμός για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA) που στοχεύουν στην αντιμετώπιση αυτών των απειλών, βρίσκονται ακόμη υπό διαμόρφωση, ενώ απαιτείται μία δυναμική προσέγγιση που βασίζεται στα δικαιώματα και την ουσιαστική συμμετοχή των παιδιών.