Προληπτικά μέτρα κατά των λογισμικών κατασκοπείας

Σε ψήφισμα που ενέκρινε πρόσφατα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, περιέγραψε τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν για να περιοριστούν τα φαινόμενα κατάχρησης λογισμικών κατασκοπείας.

Συγκεκριμένα, το Κοινοβούλιο καλεί την ελληνική κυβέρνηση να «αποκαταστήσει επειγόντως και να ενισχύσει τις θεσμικές και νομικές διασφαλίσεις», να καταργήσει τις άδειες εξαγωγής που δεν συμμορφώνονται με το δίκαιο της ΕΕ για τον έλεγχο των εξαγωγών, καθώς και να σεβαστεί την ανεξαρτησία της ελληνικής Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ). Επισημαίνοντας ότι και η Κύπρος έχει λειτουργήσει ως κόμβος για την εξαγωγή λογισμικών κατασκοπείας, το Κοινοβούλιο ζητά να καταργηθούν όλες οι άδειες εξαγωγής που δεν συμμορφώνονται με την ευρωπαϊκή νομοθεσία.

Οι ευρωβουλευτές καλούν την Ουγγαρία και την Πολωνία να συμμορφωθούν με τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και να αποκαταστήσουν τη δικαστική ανεξαρτησία και τα όργανα εποπτείας της δικαιοσύνης. Οι δύο χώρες καλούνται επίσης να διασφαλίσουν ότι θα χορηγούν ανεξάρτητη και ειδική δικαστική άδεια πριν από τη χρήση λογισμικών κατασκοπείας, ότι θα ερευνούν με αξιόπιστο τρόπο τις καταγγελίες περί κατάχρησης και ότι θα εγγυώνται την πρόσβαση των πολιτών σε ουσιαστικά μέσα έννομης προστασίας.

Οι αρχές της Ισπανίας θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι θα διεξαχθούν «πλήρεις, δίκαιες και αποτελεσματικές» έρευνες, ιδίως στις 47 περιπτώσεις όπου δεν είναι σαφές ποιος ενέκρινε τη χρήση λογισμικού κατασκοπείας. Οι ευρωβουλευτές καλούν επίσης τις ισπανικές αρχές να διασφαλίσουν ότι οι άνθρωποι που βρέθηκαν στο στόχαστρο τέτοιων πρακτικών θα έχουν πρόσβαση σε ουσιαστικά μέσα έννομης προστασίας.

Για να σταματήσει άμεσα η παράνομη χρήση αυτού του είδους λογισμικών, οι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν ότι θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο σε κράτη μέλη, στα οποία έχουν διερευνηθεί διεξοδικά οι καταγγελίες για κατάχρηση, στα οποία η εθνική νομοθεσία συμμορφώνεται με τις συστάσεις της Επιτροπής της Βενετίας και τη νομολογία του Δικαστηρίου της ΕΕ και στα οποία εφαρμόζονται οι κανόνες για τον έλεγχο των εξαγωγών.

Το Κοινοβούλιο ζητά επίσης να θεσπιστούν κανόνες της ΕΕ σχετικά με το πώς θα χρησιμοποιούν οι αρχές επιβολής του νόμου τα λογισμικά κατασκοπείας, επισημαίνοντας ότι η χρήση αυτή θα πρέπει να επιτρέπεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, για προκαθορισμένο σκοπό και για περιορισμένο χρονικό διάστημα.

Τεύχος 311