TM_721

8 5|5|2025 #720 Στις 28 Απριλίου 2025, ένα από τα με- γαλύτερα μπλακ άουτ της τελευταίας δεκαετίας έπληξε την Ιβηρική Χερσό- νησο. Ισπανία, Πορτογαλία, Ανδόρα και τμήματα της νότιας Γαλλίας βυθίστηκαν στο σκοτάδι, επηρεάζοντας περισσότε- ρους από 60 εκατομμύρια πολίτες. Το φαινόμενο, που διήρκεσε ώρες και πα- ρέλυσε κρίσιμες υποδομές, ανέδειξε με δραματικό τρόπο την ευαλωτότητα των σύγχρονων ενεργειακών δικτύων, ειδικά σε εποχές που η παραγωγή εξαρτάται ολοένα και περισσότερο από ανανεώσι- μες πηγές ενέργειας. Η αιτία του μπλακ άουτ φαίνεται να σχε- τίζεται με την ταυτόχρονη αποσύνδεση μονάδων παραγωγής ενέργειας κυρίως φωτοβολταϊκών πάρκων στο νοτιοδυτι- κό τμήμα της Ισπανίας. Η ξαφνική απώ- λεια ισχύος προκάλεσε αποσύνδεση της Ιβηρικής από το υπόλοιπο ευρωπαϊκό δίκτυο, οδηγώντας σε κατάρρευση του τοπικού συστήματος. Οι αρμόδιες αρχές απορρίπτουν προς το παρόν το ενδεχό- μενο κυβερνοεπίθεσης, ωστόσο η συζή- τηση για την ανθεκτικότητα των ενεργει- ακών δικτύων έχει φουντώσει. Η Ελλάδα αντιμετωπίζει παρόμοιες προκλήσεις με την Ιβηρική χερσόνησο: υψηλή διείσδυση ανανεώσιμων πηγών, γεωγραφική απομόνωση σε πολλά νη- σιά και ένα δίκτυο που πιέζεται κατά τους θερινούς μήνες. Τα παραδείγματα από παλαιότερες πυρκαγιές ή ακραία καιρικά φαινόμενα, όπου υπήρξαν εκτε- ταμένες διακοπές, αποδεικνύουν ότι η προετοιμασία δεν είναι υπερβολή, αλλά αναγκαία. Το παράδειγμα της Ιβηρικής δεν πρέπει να ιδωθεί ως ένα μεμονωμένο γεγονός. Είναι μία υπενθύμιση ότι η πρόληψη και η σωστή προετοιμασία αποτελούν το κλειδί για την αντιμετώπιση κάθε κρίσης. Ειδικοί του κλάδου ηλεκτρολογικού υλι- κού, όπως η Μεϊδάνης , επισημαίνουν τη σημασία της προετοιμασίας με αξιόπι- στο εξοπλισμό και την ανάγκη διαρκούς ενημέρωσης των πολιτών για τα διαθέ- σιμα μέσα πρόληψης και αντιμετώπισης τέτοιων περιστατικών. Πρώτο και βασικό βήμα είναι η απόκτη- ση φορητής γεννήτριας. Σε περίπτωση μεγάλης διακοπής, η δυνατότητα να τροφοδοτηθούν βασικές ηλεκτρικές συ- σκευές όπως το ψυγείο, οι φορτιστές κι- νητών ή τα συστήματα φωτισμού μπορεί να κάνει τη διαφορά. Παράλληλα, η εγκατάσταση συστημά- των συνεχούς παροχής ρεύματος (UPS) κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική. Ένα καλό UPS μπορεί να προστατεύσει πολύτιμες ηλεκτρονικές συσκευές, όπως routers, υπολογιστές ή ιατρικές συσκευές, διατη- ρώντας τη λειτουργία τους για το κρίσι- μο διάστημα μέχρι την επαναφορά του ρεύματος ή την ενεργοποίηση άλλης εναλλακτικής παροχής. Εξίσου καθοριστική είναι η ύπαρξη φω- τιστικών ασφαλείας με τεχνολογία LED και ενσωματωμένες επαναφορτιζόμε- νες μπαταρίες. Τα φωτιστικά αυτά ενερ- γοποιούνται αυτόματα μόλις πέσει το ρεύμα, παρέχοντας άμεση και ασφαλή πρόσβαση σε βασικούς χώρους του σπι- τιού. Σε σύγκριση με τους παραδοσια- κούς φακούς, προσφέρουν μεγαλύτερη διάρκεια και ισχυρότερο φωτισμό, ενώ η ευκολία τοποθέτησής τους σε κρίσιμα σημεία του σπιτιού (όπως σκάλες, διά- δρομοι ή κουζίνες) αποτελεί σημαντικό πλεονέκτημα. Ένα συχνά παραγνωρισμένο μέτρο εί- ναι η εγκατάσταση προστατευτικών υπέρτασης. Κατά την αποκατάσταση του ρεύματος, οι απότομες αυξήσεις τά- σης μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές βλάβες σε συσκευές όπως τηλεοράσεις, ψυγεία ή κλιματιστικά. Τα προστατευ- τικά υπέρτασης, που διατίθενται ευρέ- ως από καταστήματα ηλεκτρολογικού εξοπλισμού, λειτουργούν ως «ασπίδα», απορροφώντας την επιπλέον ενέργεια και προστατεύοντας τις επενδύσεις κάθε νοικοκυριού. Τέλος, η αξιοποίηση έξυπνων συστημά- των και πινάκων διαχείρισης ρεύματος προσφέρει πολλαπλά οφέλη. Μέσω τε- χνολογιών απομακρυσμένου ελέγχου, οι καταναλωτές μπορούν να διαχειριστούν τη ροή ενέργειας ακόμη και όταν απου- σιάζουν από το σπίτι τους, να απενερ- γοποιήσουν ενεργοβόρες συσκευές ή να δώσουν προτεραιότητα σε κρίσιμες λειτουργίες σε περίπτωση περιορισμέ- νης παροχής. Η ενσωμάτωση τέτοιων συστημάτων μπορεί να γίνει εύκολα και σταδιακά, με την υποστήριξη ειδικών σε λύσεις ενεργειακής αυτονομίας. Τρόποι πρόληψης για ενδεχόμενο blackout στην Ελλάδα